Abe Lenstra is met 684 doelpunten de grootste goalgetter uit de Nederlandse voetbalgeschiedenis. Maar hij was ook zeer bedreven in het voorbereidende werk. Deze website zocht uit hoeveel assists hij in zijn loopbaan gaf.
Rond de honderdste geboortedag op 27 november 2020 stond Abe Lenstra korte tijd weer in de belangstelling. Uiteraard werd in de media gememoreerd dat niemand meer doelpunten heeft gemaakt dan hij: 684, om precies te zijn, voor Heerenveen, SC Enschede, Enschedese Boys en het Nederlands Elftal. Er doken bewegende beelden uit 1948 op, in kleur; weliswaar niet heel duidelijk en de cameraman miste door filmwissels essentiële momenten van de wedstrijd, maar toch: Abe leefde weer even.
De vraag die me al jaren bezighield was deze: de doelpuntenlawine van de Fries is bekend en door onder meer Abe-kenner en -verzamelaar Jan Kuipers tot in het kleinste detail in kaart gebracht, maar hoe zit dat met zijn assists? Wat was zijn aandeel in de voorbereiding? Omdat die gegevens niet voor handen waren, althans nooit zijn gepubliceerd, restte mij niets anders dan alle 720 wedstrijden van Lenstra te onderzoeken op assists. Een heidens karwei, maar met vlijt en de gedigitaliseerde kranten op Delpher.nl moest het mogelijk zijn.
In de tijd dat Abe voetbalde waren artikelen in de dagbladen voor een belangrijk deel ooggetuigenverslagen, waarbij de schrijver veelal de chronologische volgorde van de gebeurtenissen weergaf en de hoogte- en dieptepunten nauwkeurig omschreef. Dat maakte het mogelijk om in onder meer De Friese Koerier, Nieuwsblad voor Friesland (Hepkema's Courant), de Leeuwarder Courant, de Heerenveensche Koerier en Tubantia alle clubgoals terug te vinden. Voor het Nederlands Elftal kwamen de landelijke kranten van pas, alsook de vele boeken die over Oranje zijn geschreven en, voor zijn laatste jaren als international, ook bewegend beeld via onder meer YouTube. Zo was duel voor duel te reconstrueren hoe de doelpunten tot stand kwamen en wat de rol van Abe daarin was.
Zijn eerste voorzet die een doelpunt oplevert geeft Abe op 15 november 1936, minder dan twee weken voor hij zestiende verjaardag. In Heerenveen is De Kooi de tegenstander. Nieuwsblad voor Friesland noteert: 'Na 20 minuten spelen wordt bij Heerenveen door de zeer fraai spelende rechterwing een mooien aanval opgezet, A. Lenstra zet zuiver voor en Hielkema kopt onhoudbaar in'.
Het is de eerste van 170 assists die Abe voor zijn Friese club maakt. Zijn meest produktieve seizoen is 1947/48 met 20 succesvolle voorzetten in 30 wedstrijden. Opgeteld bij zijn 41 goals heeft Lenstra dat jaar een aandeel in 61 doelpunten voor Heerenveen; bij Oranje komen daar nog eens acht bij.
Zijn meeste assist (4) geeft Lenstra tijdens Heerenveen-Leeuwarden (6-0) op 2 november 1947. Twee keer heeft hij een aandeel in acht doelpunten in één wedstrijd: op 15 mei 1947 bij Heerenveen-GVAV (11-1, 7 goals, 1 assist) en op 29 november 1953 bij Heerenveen-Rigtersbleek (8-5, 6 goals, 2 assists).
Uit de onderstaande tabel is af te leiden dat het aandeel per wedstrijd afneemt naarmate zijn loopbaan vordert en dat de verhouding tussen doelpunten maken en creëren meer in balans is. Staan bij Heerenveen tegenover elke assist nog drie treffers, in de eindfase van zijn lange voetballeven, als Lenstra de veertig inmiddels is gepasseerd, is de balans tussen doelpunten en voorzetten ongeveer in evenwicht.
Het totaal aantal treffers waarbij Abe Lenstra in 720 officiële wedstrijden is betrokken bedraagt 970!
Wil je meer van dit soort berichten lezen? Meld je hier aan voor mijn gratis maandelijkse Nieuwsbrief!